Japanese Red Cinema: Koji Wakamatsu & Masao Adachi | Offscreen
JAPANESE RED CINEMA: KOJI WAKAMATSU - Cinematek
Kōji Wakamatsu is een van de bad boys van de Japanse cinema. Zijn soft-erotische pinku-eiga films uit de woelige jaren 60 blijven, meer dan het werk van zijn collega’s, diep verbonden met de sociale en politieke context. CINEMATEK presenteert u een greep films uit de beginjaren van zijn productiehuis Wakamatsu Pro, die 50 jaar na datum nog even inhoudelijk uitdagend als esthetisch baanbrekend blijken.
De eerste film van Wakamatsu die het Westen bereikt, zorgt bij zijn selectie op het filmfestival van Berlijn in 1965 meteen voor een diplomatieke rel. De Japanse overheid is niet gediend met het sombere en rauwe portret van een terneergeslagen en vervreemde Japanse middenklasse in Secrets behind the wall en oefent tevergeefs druk uit om de film van de affiche te halen. Wakamatsu komt versterkt uit de ervaring en richt zijn eigen productiehuis, Wakamatsu Pro, op. Hij begint ook een uiterst vruchtbare samenwerking met scenarist Masao Adachi.
Met Adachi sluipen zowel avant-gardistische elementen als een vorm van surrealisme binnen (Violated angels, Go go second time virgin) en worden linkse militante groeperingen vaak het onderwerp, zoals in Ecstasy of the angels, Season of terror en Sex Jack. Hun eerste samenwerking, The embryo hunts in secret, handelt over een bedrijfsbaas die zijn secretaresse gijzelt om van haar zijn (seks)slaaf te maken. De film wordt in 1967 op ons eigenste EXPRMNTL festival door een deel van het publiek als misogyn verguisd, al heeft Wakamatsu het duidelijk meer over sociale uitbuiting. Niettemin is het voor de toeschouwer soms raden naar de betekenis van bepaalde allegorieën.
Poëzie en symboliek betekenen niet dat Wakamatsu de voeling met het hedendaagse Japan verliest. De onderwerpen komen vaak rechtstreeks uit televisiejournaals en krantenkoppen. Shinjuku mad en Running in madness, dying in love openen met beelden van de gewelddadige rellen tussen linkse universiteitsstudenten en de nationale garde. De zelfmoord van Mishima dient als het vertrekpunt voor The woman who wanted to die.
De revolutie is ook cultureel. De opschudding wordt veroorzaakt door artistieke bewegingen die sterk verankerd zijn in de sociale strijd die nieuwe vormen verkennen en uit de oude cocons barsten. In de filmwereld wordt het rigide systeem van de grote studio’s in vraag gesteld. Er komen alternatieven tot stand en een daarbij behorende nieuwe generatie cineasten. Er ontstaat ruimte voor vrije expressie, zowel in de geëngageerde documentaire als in de erotische cinema in de marge van de nouvelle vague. De combinatie van het gespannen sociale klimaat, dat soms gewelddadige proporties aanneemt, en de vrijheid van experiment voedt een rijke en dynamische filmproductie, sterk beïnvloed door de tijdgeest, en desalniettemin nog steeds pertinent vandaag de dag. Wij verkennen deze context aan de hand van de sleutelfiguur Masao Adachi.
De onafhankelijke Japanse cinema van Wakamatsu en Adachi heeft doorheen de jaren niets van zijn woede of engagement verloren.
Violent Virgin
Een bende heeft een man en vrouw gevangen genomen met de intentie hen te doden. Maar eerst worden ze nog een dag lang vernederd en gepijnigd. De wrange, bijna surrealistische, symbolische poëzie van dit memento mori - volledig gefilmd in een verlaten veld - wordt beschouwd als één van de absolute hoogtepunten uit Wakamatsu's oeuvre.
Sex Jack
Net zoals heel wat andere films uit deze periode, opent "Sex Jack" met beelden van de anti-Anpo demonstraties, door Wakamatsu indrukwekkend in prachtig zwart-wit cinemascopeformaat gebracht. Belanden doen we daaropvolgend bij een groep jonge militanten. Nu hun schuilplaats door de politie werd ontdekt en hun leider gearresteerd, zijn ze het noorden kwijt.
The Woman who wanted to die
Na hun mislukte zelfmoord zien een man en een vrouw mekaar jaren later terug, elk aan de arm van een nieuwe partner, in de herberg van een klein provinciestadje. Een bespiegeling over zelfmoord in de Japanse samenleving, die enkele dagen na de publieke zelfmoord van Mishima werd gedraaid.
Shinjuku Mad
Een vader wiens zoon werd vermoord gaat achter de moordenaars aan. Een hallucinante evocatie van de kloof tussen de generaties in het moderne Japan: de oude, die zich nog beroept op de Meiji-revolutie, en de jonge generatie die in apathie verzinkt, tussen drugs en vleselijke geneugten.
Ecstasy of the Angels
Een explosieve cocktail van rebellie, seks, geweld en dialectiek, en dat vaak allemaal tegelijkertijd met een flair die enkel Wakamatsu toebehoort. We zien Wakamatsu op het toppunt van zijn kunnen, met een indrukwekkende mise-en-scène in zwart-wit én kleur, een memorabele geluidsband, en heel wat heftige emoties.
- ‹‹
- 3 of 3